MRI-scans van het babybrein leveren bijzondere plaatjes op

Een aantal zwangere vrouwen die meedoen aan YOUth Baby & Kind doet ook mee aan een MRI-onderzoek van het WKZ. De beelden die dit onderzoek oplevert zijn heel bijzonder. We zijn erg blij met de toestemming van één van de deelnemers om de beelden te mogen delen.

PhD onderzoeker Inge van Ooijen legt uit wat er te zien is in het bovenstaande filmpje: “Hier is een een baby in de buik van de moeder te zien bij ongeveer 30 weken zwangerschap. Dit is een plaatje waarbij al het vocht oplicht: het hersenvocht en de ogen van de baby, en het vruchtwater van de moeder. De gebieden met minder vocht zijn donkerder: de hersenen en het lichaam van de baby, en het lichaam van de moeder. Als je goed kijkt kan je zelfs zien dat de baby zijn mondje open doet en wat vruchtwater inslikt.”

In het tweede filmpje zie je hoe er ingezoomd is op de hersenen van de baby vlak na de geboorte. Inge: “In dit filmpje is het hersenvocht juist donker en de hersenen lichter. In het midden van de hersenen zijn lichte gedeeltes te zien (bij 2-3 sec.): dit is de witte stof die zich in deze periode steeds verder aan het ontwikkelen is. De witte stof zorgt voor de informatieoverdracht in de hersenen, terwijl de grijze stof (hersenschors) zorgt voor de verwerking van deze informatie.”

De onderzoekers zijn geïnteresseerd in hoe snel die verschillende hersengebieden en de hersenschors rondom geboorte groeien en zich ontwikkelen. Als je deze hersenschors visueel vergelijkt tussen de twee filmpjes zie je bij de hersenen voor de geboorte nog weinig windingen en na de geboorte al een hele hoop. De hersenschors ontwikkelt zich in het derde trimester dus razendsnel: van een gladde beukennoot naar kronkelige walnoot.

Waarom MRI-onderzoek bij baby’s?

Het doel van dit onderzoek is de hersenontwikkeling van deze gezonde kinderen vergelijken met die van extreem prematuur geboren baby’s. Bij 30-34 weken zwangerschap wordt er een MRI-scan gemaakt van de hersenen van de ongeboren baby. Vlak na de geboorte (maximaal 30 dagen na de bevalling) gaan de baby’s opnieuw in de MRI-scanner. Extreem prematuur geboren baby’s zijn geboren tussen de 24 en 28 weken zwangerschap. Inge: “Deze kinderen krijgen ook een MRI bij de 30-34 weken en rond de uitgerekende datum, dus die kunnen we vergelijken met de gezonde baby’s in de buik en vlak na de geboorte.”

De hersenontwikkeling van premature baby’s loopt vaak vertraging op waardoor zij op latere leeftijd cognitieve en sociale problemen kunnen ontwikkelen. Door de gezonde en prematuur geboren baby’s met elkaar te vergelijken, hopen de onderzoekers beter inzicht te krijgen in de hersenontwikkeling van baby’s en zo betere voorspellingen te kunnen doen van mogelijke problemen die prematuur geboren baby’s kunnen ontwikkelen.

Het premature babybrein

Het brein is een complex systeem dat grotendeels wordt gevormd tijdens de zwangerschap. Na een voldragen zwangerschap verschilt de hersenstructuur bij de geboorte niet veel van die van volwassenen. MRI-hersenonderzoek heeft aangetoond dat vroeggeboorte, vooral vóór de zwangerschapsduur van 28 weken, een aanzienlijke invloed kan hebben op dit kwetsbare proces. De hersenen zijn vaak kleiner, de rijping van de hersenschors blijft achter en de witte stof is minder ontwikkeld. Vroeggeboren kinderen hebben daardoor op latere leeftijd vaak problemen met concentratie, planning en sociaal functioneren.

“We weten dat 30 tot 50 procent van de kinderen met een moeilijke start te maken krijgt met ontwikkelingsstoornissen,” zegt neonatoloog Manon Benders. “Als je bedenkt dat meer dan één op de tien kinderen na hun geboorte een moeilijke start hebben, betreft dit een groot percentage van de bevolking.” *

We zijn de vrouwen die mee hebben gedaan aan dit onderzoek erg dankbaar voor hun bijdrage. Manon: “De moeders zijn vaak erg enthousiast over het onderzoek en blij dat ze hun steentje hebben kunnen bijdragen aan de wetenschap. Sommige ouders sturen nog regelmatig een foto van hun baby’s die inmiddels kleuters zijn.”

* Bron: Artikel Na het overleven – Verdieping – Universiteit Utrecht (uu.nl)

Meer lezen:

• Artikel Volkskrant (achter betaalmuur) – Van gladde beukennoot naar kronkelige walnoot: zo ontwikkelt het foetusbrein zich
• Deelnemer Erika Scholten vertelde aan NOS en RTV Utrecht waarom ze meedoet aan dit onderzoek.