Als je meedoet aan YOUth vragen we je of we lichaamsmateriaal mogen afnemen bij jou en je kind.

Bloed

Eén van onze (theoretisch en praktisch opgeleide) medewerkers neemt bloed af uit je elleboogholte, terwijl je in een comfortabele stoel zit. Jij en je kind kunnen zelf aangeven in welke arm jullie liever geprikt willen worden. De medewerker legt een strakke band aan om je bovenarm en ontsmet het gebied rondom de ader. Daarna prikt hij of zij je ader aan met een naald. Wanneer de buisjes zijn gevuld kan de naald eruit en plakken we een pleister op.

Soms ontstaat door de bloedafname een blauwe plek. Voor dit onderzoek hoeven jullie niet nuchter te zijn.

Vind jij of je kind bloedprikken eng, of is een van jullie bang om flauw te vallen? Meld dit dan aan de onderzoeksmedewerker. Wij nemen jullie angst serieus, en nemen de tijd om jullie zo veel mogelijk op jullie gemak te stellen. Word je liever niet geprikt, dan kun je nog steeds meedoen aan YOUth. Dit geldt ook voor je kind.

Wangslijmvlies

We nemen wangslijmvlies af bij beide ouders of voogden en bij je kind. De onderzoeksmedewerker wrijft met een wattenstaafje ongeveer 10 seconden tegen de binnenkant van beide wangen. Hierdoor komen er wangslijmvliescellen op het wattenstaafje, dat we vervolgens in een plastic buisje doen. Dit onderzoek doet geen pijn. We vragen jullie een uur van tevoren niet te eten of drinken, omdat anders de kans bestaat dat we niet genoeg cellen kunnen verzamelen.

Haar

Bij ieder bezoek knippen we een plukje haar af met een klein schaartje. Dat doen we iets onder de kruin, zodat de rest van het haar eroverheen valt. Er is na afloop dus niets van te zien. Heeft je kind heel kort haar? Dan knippen we niets af.

Speeksel

Op de onderzoeksdag krijg je een speekselkit van ons mee. Daarmee kun je zelf speeksel afnemen en naar ons opsturen.

Omdat hormonen veranderen gedurende de dag, is het belangrijk dat de speekselmonsters ongeveer op hetzelfde tijdstip verzameld worden. Daarom vragen we je om het speeksel een half uur nadat je wakker bent geworden te verzamelen. Het speeksel doe je in het buisje dat je van ons meekrijgt.

Bij meisjes die al ongesteld worden, is het belangrijk om het op een vast moment tijdens je cyclus af te nemen. De spiegels van geslachtshormonen veranderen namelijk tijdens de verschillende fasen in de cyclus. We vragen of je het speeksel wilt verzamelen op de zevende dag na je menstruatie.

Heb je een droge mond? Met deze simpele trucjes activeer je je speekselklieren:

• Zet je vingertoppen tegen de buitenkant van je wangen en maak een draaiende beweging met je vingertoppen. Doe dit zo’n 30 seconden.
• Ruik aan iets zoets dat je lekker vindt (bijvoorbeeld een sinaasappel).

Als je het speeksel hebt verzameld, bewaar je het in de koelkast tot je het verstuurt. Je verstuurt het buisje met je speeksel via de speciale envelop die je van ons gekregen hebt.

Wat gebeurt er met mijn lichaamsmateriaal?

YOUth slaat wangslijmvlies en ander lichaamsmateriaal op in de Centrale Biobank van het UMC Utrecht: een opslagplaats voor menselijk materiaal zoals buisjes bloed, speeksel of haar. Deze organisatie registreert en beheert verschillende biobanken, bewaakt de kwaliteit van het materiaal en bewaart het veilig voor onbeperkte tijd. Het materiaal blijft zo beschikbaar voor toekomstig onderzoek.

Welke vragen wetenschappers met het materiaal gaan beantwoorden weten we nog niet. Ons onderzoeksgebied ontwikkelt zich erg snel. Vragen die we nu hebben, zijn straks mogelijk alweer achterhaald. De onderzoeksvragen moeten wel altijd gaan over de ontwikkeling van hersenen en/of gedrag. Ook moet de vraag passen binnen de toestemming die je ons hebt gegeven. Een onafhankelijke commissie ziet daarop toe.

Lees meer

• Professor Bovenkamer geeft antwoord: waarom prikken jullie bloed?